Ngày 29/11 tại Flamingo Đại Lải Resort, Tập đoàn Flamingo tổ chức Lễ kỷ niệm 10 năm Hành trình Nghệ thuật Trong Rừng – Art In The Forest (AIF) và 5 năm thành lập Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại Flamingo (FCAM).
Sự kiện không chỉ đánh dấu một thập kỷ phát triển mà còn mở ra những suy tư quan trọng về tương lai của nghệ thuật đương đại Việt Nam trong mô hình kết hợp “bảo tàng – không gian công cộng – cảnh quan sinh thái”.
Đưa nghệ thuật trở về với đời sống
Mười năm trước, khi đặt tác phẩm nghệ thuật giữa rừng, Flamingo đưa ra một quyết định được xem là “đi ngược dòng” so với thói quen thưởng lãm trong không gian kín. Tư tưởng trung tâm mà Flamingo theo đuổi là: Nghệ thuật không chỉ để trưng bày – nghệ thuật phải sống cùng con người.
Cách tiếp cận này phù hợp với xu hướng của nhiều nhà nghiên cứu quốc tế rằng nghệ thuật đương đại đang chuyển dịch từ mô hình bảo tàng tĩnh sang bảo tàng mở, nơi tác phẩm đối thoại trực tiếp với thiên nhiên, cảnh quan và công chúng.
AIF là một trong những mô hình hiếm hoi tại Việt Nam thực thi triết lý này một cách nhất quán, liên tục và có hệ thống.
Đánh giá chuyên môn: Vì sao AIF được xem là “mốc son” của mỹ thuật đương đại?
Tính tiên phong về mô hình
FCAM (2020) là không gian nghệ thuật đương đại tư nhân đầu tiên tại Việt Nam đạt chuẩn trưng bày chuyên nghiệp.
Hơn 100 tác phẩm điêu khắc, sắp đặt, hội họa quy mô lớn đã được sáng tạo và lưu giữ tại đây.
Duy trì liên tục 10 năm – điều không phải dự án nghệ thuật tư nhân trong nước nào cũng làm được.
Sự ghi nhận của giới chuyên môn
AIF từng ba lần được Bộ VHTTDL vinh danh trong Top 5 sự kiện mỹ thuật tiêu biểu toàn quốc (2016, 2017, 2019) – thước đo độc lập phản ánh chất lượng nghệ thuật, giá trị sáng tạo và tác động xã hội của chương trình.
Không gian giao thoa văn hóa – nghệ thuật quốc tế
AIF trở thành điểm hẹn thường niên của nghệ sĩ Việt Nam và quốc tế, mở rộng đối thoại giữa các nền mỹ thuật và góp phần định vị hình ảnh nghệ thuật Việt Nam trên bản đồ khu vực.
Góc nhìn phản biện: Ý nghĩa – giới hạn – thách thức
Ý nghĩa tạo nên giá trị cộng đồng
Gợi mở tư duy về mô hình bảo tàng trong thiên nhiên – hướng đi mới cho bảo tàng Việt Nam.
Kích hoạt thói quen tiếp cận nghệ thuật đại chúng, đặc biệt với giới trẻ, thông qua trải nghiệm thị giác trong cảnh quan rộng mở.
Trở thành điểm đến văn hoá – nghệ thuật – du lịch, góp phần nâng tầm hình ảnh địa phương.
Những thách thức cần được giải quyết để phát triển bền vững
Tính học thuật và nền tảng nghiên cứu – phê bình
Việt Nam hiện thiếu hệ thống nghiên cứu – phê bình chuyên sâu về điêu khắc và sắp đặt ngoài trời.
AIF mở đường, nhưng đặt ra câu hỏi: Liệu chúng ta đã có nền tảng nghiên cứu, lưu trữ và xuất bản tương xứng với quy mô của dự án?
Bảo tồn tác phẩm trong môi trường tự nhiên
Tác phẩm ngoài trời chịu tác động nặng nề của thời tiết, đòi hỏi chi phí và quy trình bảo dưỡng đạt chuẩn quốc tế – thách thức mà nhiều “sculpture park” lớn trên thế giới cũng gặp phải.
Chính sách và kết nối cộng đồng
AIF thu hút mạnh mẽ công chúng nhưng cần mở rộng sự tham gia của nghệ sĩ trẻ, cơ sở đào tạo mỹ thuật và các thiết chế văn hóa để tạo hệ sinh thái bền vững.
Giá trị nhân văn được lan tỏa
10 năm qua, AIF chứng minh nghệ thuật có khả năng chạm vào đời sống, nuôi dưỡng tinh thần cộng đồng.
Tại lễ kỷ niệm năm nay, nghệ sĩ và cán bộ Flamingo đã quyên góp hơn 608 triệu đồng hỗ trợ đồng bào bị ảnh hưởng bởi bão lũ, thiên tai.
Đây là minh chứng cho triết lý: “Nghệ thuật không chỉ là sáng tạo – nghệ thuật còn là hành động vì cộng đồng.”
Hội Mỹ thuật Việt Nam cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành AIF. Sự tham gia của nhiều nghệ sĩ, nhà nghiên cứu, chuyên gia thẩm định bảo đảm dự án luôn đi đúng chuẩn mực nghệ thuật đương đại.
Giá trị cốt lõi hình thành từ đó:
Đối thoại ba chiều: nghệ sĩ – curator – hội đồng nghệ thuật.
Bản sắc Việt được tôn trọng, đồng thời mở ra không gian tương tác mang tầm quốc tế.
Truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, biến AIF thành “trường học mở” nơi sinh viên mỹ thuật quan sát, thực nghiệm, học hỏi từ những tác phẩm lớn.
Dấu ấn 10 năm: Những giá trị bền vững đã được kiến tạo
AIF đã tạo nên:
Hệ sinh thái nghệ thuật trong rừng – mô hình tiên phong tại Việt Nam.
Mô hình bảo tàng tư nhân đạt chuẩn quốc tế (FCAM).
Không gian nghệ thuật – du lịch – sinh thái kết hợp hài hòa.
Diễn đàn đối thoại nghệ thuật liên quốc gia.
Triết lý nhân văn: nghệ thuật phải chạm vào đời sống, chữa lành và kết nối con người.
Những giá trị này không chỉ thuộc về Flamingo Đại Lải mà còn đóng góp quan trọng cho tư duy mỹ thuật Việt Nam trong giai đoạn chuyển mình – khi nghệ thuật bước ra khỏi phòng tranh, hòa vào thiên nhiên và tương tác sâu rộng với cộng đồng.
AIF: Một chương trình nghệ thuật hay một định nghĩa mới về bảo tàng Việt Nam?
Ở cột mốc 10 năm, AIF đã vượt ra khỏi phạm vi một dự án nghệ thuật trong khu nghỉ dưỡng.
Nó trở thành biểu tượng của mô hình bảo tàng – cảnh quan tiên phong, tạo ra sự cộng hưởng giữa nghệ thuật – thiên nhiên – con người – trách nhiệm xã hội.
Những gì Flamingo kiến tạo không chỉ để lại dấu ấn trong đời sống mỹ thuật mà còn mở ra cuộc đối thoại quan trọng về tương lai nghệ thuật Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu, khi công chúng ngày càng tìm kiếm trải nghiệm nghệ thuật mở, giàu tương tác và sâu sắc về tư tưởng.
Theo: tapchimythuat.vn
